سند توسعه شهرستان

الف- اصلی ترین قابلیت های توسعه:

1- استقرار در محور ترانزیتی کریدور شرقی- غربی

2- وجود قابلیتهای معدنی سنگ ساختمانی، سنگ آهن و کانی های غیر فلزی، معادن شن، ماسه، گچ و آهن و ...

3- وجود قابلیتهای بالای کشاورزی و فراهم بودن زیر ساختهای گسترش کشت محصولات متنوع زراعی و دامی.

4- همجواری با کشور افغانستان و فراهم بودن زمینه صادرات کالا و وجود گمرک و بازارچه مرزی دوغارون.

5- وجود قابلیتهای بالا در زمینه فعالیتهای آبزی پروری با توجه به تعداد چاههای آب کشاورزی.

6- دسترسی به شبکه ریلی، با توجه به اجرای راه آهن مشهد- هرات.

7- تنوع صنایع دستی و سنتی( پارچه بافی، قالیبافی، ساز سازسی و ...)

8- تنوع قابلیتهای گردشگری طبیعی، فرهنگی و تاریخی

ب- عمده ترین تنگناها و محدودیت های توسعه:

1- وقوع خشکسالیها و حوادث غیر مترقبه و وزش بادهای موسمی.

2- افت شدید آبهای زیر زمینی و بهره برداری های غیر مجاز و بی رویه از منابع آب.

3- کمبود نیروی انسانی متخصص و پایین بودن سطح سواد و مهارت.

4- ضعف تشکیلات و نهاده های اجرایی دولتی و خصوصی شهرستان و فراهم نبودن زمینه جذب نیروهای محلی.

5- تخریب عرصه های منابع طبیعی به منظور توسعه زمینهای کشاورزی دیم کاری.

6- آثار منفی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ناشی از مرزی بودن شهرستان.

7- کمبود امکانات و تاسیسات و فضاهای فرهنگی متناسب با قابلیتهای فرهنگی شهرستان.

8-کمبود شبکه های جاده ای و ریلی مناسب و مورد نیاز منطقه.

ج- مسائل اساسی شهرستان:

ضعف نظامهای بهره برداری و شبکه ها و تجهیزات خدماتی و ذخیره سازی محصولات کشاورزی.

2- عدم پایداری منابع آب، نشست زمین و افزایش پدیده لوله زایی در دشتهای ممنوعه و بحرانی و کاهش ظرفیت ذخیره سازی سفره های آب زیرزمینی و متروک شدن تعدادی از روستاها.

3- بحران مدیریت آبهای مرزی و مشترک با کشورهای همجوار و کمبود منابع آب در بخشهای؛ شرب شهری، کشاورزی و صنعت.

4- وجود تنوع قومی و مذهبی( طوایفی چون تیموری، بهلولی، هزاره، بربری، قرایی، سیستانی، کاخکی، خوافی، جامی و بلوچ در نقاط مختلف شهری و روستایی)

5- کمبود و ضعف زیر ساختهای شهری و روستایی و فقدان سیستم دفع بهداشتی فاضلابها و زباله .

6- بیکاری فزاینده با توجه به محرومیت شهرستان و نبود مراکز اشتغال صنعتی.

7- احساس نا امنی در مرزها و تاثیر پذیری آن در زمینه سرمایه گذاری.

8- فقر فرهنگی و اقتصادی و انحرافات اجتماعی و اعتیاد به مواد مخدر.

9- کمبود شدید فضاهای فرهنگی، ورزشی تفریحی و گرایش به سمت قاچاق مواد مخدر و در معرض تهاجم فرهنگی بودن.

10- پایین بودن سطح مشارکت بخش خصوصی در سرمایه گذاری رد بخشهای مختلف اقتصادی.

11- وجود دام غیر مجاز و بیش از حد ظرفیت مراتع و بیابان زایی و حرکت شن های روان.

12- پایین بودن سطح سواد و مهارت و بالا بودن میزان موالید و رشد جمعیت.

13- ازدواج غیر قانونی با اتباع خارجی و وجود تعداد زیادی فاقدین شناسنامه در شهرستان.

د- هدفهای بلند مدت توسعه:

1-ایجاد امنیت ÷ایدار و اعتلای سطح فرهنگی و انسجام اجتماعی منطقه.

2- افزایش سطح اشتغال و درآمد در منطقه.

3- ارتقاء سرمایه های انسانی و آموزش عمومی و گسترش مشارکت عمومی.

4- تو.سعه کشاورزی و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی با افزایش بهره وری و استفاده بهینه از نهادها.

5- افزایش بهره وری از منابع آبی موجود و توسعه آبیاری تحت فشار.

6- جلوگیری از تخریب اراضی مستعد کشاورزی در حاشیه شهرها و روستاها و نوسازی باغات و توسعه و ترویج کشتهای گلخانه ای.

7- گسترش ارتباطات اقتصادی- اجتماعی با افغانستان.

8- توسعه اماکن فرهنگی، ورزشی و گردشگری در سطح شهرستان.

9- گسترش فعالیتهای بازرگانی.

10- تعادل بخشی و جلوگیری از برداشت غیر مجاز از منابع آب زیر زمینی.

ه- راهبردهای بلند مدت توسعه:

1- تقویت بنیانهای اقتصادی روستا.

2- بهینه سازی الگوههای بهره برداری از منابع تجدید شونده منابع طبیعی شهرستان.

3- بهره برداری از قابلیتهای گردشگری و تنوع فرهنگی و هنری شهرستان.

4- افزایش ضریب امنیتی شهرستان و ایجاد شرایط لازم برای امنیت سرمایه گذاری ها و جذب امکانات و منابع مالی.

5- توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات زراعی و باغی.

6- افزایش ضریب مکانیزاسیون کشاورزی.

7- افزایش راندمان آبیاری و بهینه سازی مصرف آب و مهار و ذخیره آب های سطحی و اجرای طرحهای آبخیزداری و آبخوان داری و تغذیه سفره های زیرزمینی.

8- جلوگیری از پیشروی کویر و کنترل بیابانزایی از طریق کاربری اصولی اراضی بویزه مراتع بیابانی.

9- شناسایی قابلیتهای معدنی و تقویت زیر ساختهای لازم و بهره برداری و فرآوری و صادرات.

10- گسترش مراکز و تنوع رشته های آموزش عالی و توسعه منابع انسانی.

11- جلب و جذب سرمایه گذاری در بخش کشاورزی.

12- مهارآبهای سطحی به ویزه در رودخانه های مرزی و مشترک.

13- گستر روشهای مبارزه بیولوزیک و استفاده بهینه از سموم شیمیایی.

14- توسعه راههای نقاط دارای جاذبه گردشگری له ویزه محلهای طبیعی( دره ارزنه و ...)

15- توسعه فضاهای تفریحی و توریستی و مراکز اقامتی بین راهی.

16- شکل گیری بازارهای تخصصی واسطه ای در مرز و شهرستان با توجه به نیازهای طرفین.

17- ارتقاء سطح خدمات زیر بنایی شهری.

18- توسعه خدمات زیر بنایی و ساماندهی و ایمن سازی روستاها.

19- توسعه فعالیتهای آبخیزداری

20- حفظ و احیا مراتع و ایجاد تعادل دام و مرتع

و- سیاستهای اجرایی:

1- تشویق بخش خصوصی به منظور سرمایه گذاری در بخشهای مختلف اقتصادی.

2- توسعه و تجهیز مراکز فنی و حرفه ای و به خصوص مراکز سیار.

3- حمایت از توسعه صنعت حمل و نقل و ترانزیت کالا با هدف افزایش درآمد مالیاتی شهرستان.

4- توسعه کشت گلخانه ای به منظور بهره برداری از فضا به جای سطح و استفاده بهینه از منابع آب و خاک، تدوین الگوی کشت محصولات زراعی و باغی و تولید واریته های مقاوم به خشکی و شوری و گسترش آموزش و ترویج.

5- کاهش ضایعات محصولات زراعی و باغی( حمل و نقل و برداشت و نگهداری)

6- حمایت از ایجاد مراکز کشت و صنعت.

7- اجرای برنامه های لوله گذاری و کانال و ساخت استخر ذخیره آب جهت افزایش راندمان و انتقال و مصرف آب.

8- ایجاد مراکز شبانه روزی آموزشی در مراکز دهستانها.

9- فراهم نمودن زمینه صادرات بخشی از تولیدات کشاورزی به کشورهای همسایه( اغانستان) و ارتقاء سهم صادرات محصولات کشاورزی

10- تقویت گمرک دوغارون و تشکیلات بازرگانی.

11- حمایت از اصلاح و احیاء باغات میوه سرد سیری، میوه خشک و دیم بهبود کیفیت محصولات باغی و زراعی.

12- حمایت از تجهیز و نوسازی اراضی سنتی و پوشش انهار با عنایت کارهای تشویقی و طرحهای الگویی در منطقه.

13- احیا و مرمت قنوات و چشمه ها و ترویج فعالیتهای آبزی پروری.

14- حمایت از توسعه پرورش شتر مرغ، کبک و طیور با رویکرد صادرات.

15- استفاده از ارقام مقاوم به شوری و خشکی، توسعه کشت مکانیزه.

16- ایجاد تسهیلات و زمینه های تشویقی جهت مصرف کنندگان بهینه از منابع آب "( پسابها و آبهای شور).

17- مشارکت در حفظ و حراست از ابخوان منطقه از طریق مشارکت در انسداد چاههای غیر مجاز.

18- حمایت از راه اندازی تشکلهای مردمی و افزایش شرکتهای تعاونی مرتعداری.

19- تقویت آموزشگاههای کاردانش و حرفه ای وابسته به آموزش و پرورش.

20- ایجاد مراکز فنی و حرفه ای در رشته های مرتبط با بخش کشاورزی و دامپروری، گردشگری، صنعت و معدن و تجارت و بازرگانی( بویزه صادرات و واردات)

21- راه اندازی مجلات و نشریات محلی جهت انعکاس مشکلات و خواسته های مردم.

22- ایجاد مجتمع های فرهنگی و هنری و احداث ادارات فاقد ساختمان مجهز.

23- جذب مشارکت نخبگان و علماء در امر کنترل جمعیت و رفع تقابلات فرهنگی و مذهبی.

24- ایجاد ترغیب بخش خصوصی و خیریه در خصوص مشارکت در احداث مراکز مددکاری اجتماعی.

25- تقویت و توسعه مراکز آموزش عالی موجود پیام نور، دانشگاه آزاد اسلامی و ایجاد مراکز علمی جدید خصوصا دانشگاه جامع علمی کاربردی به منظور ارائه خدمات علمی به داخل و خارج کشور.

26- تقویت حوزه های علمیه و مراکز دینی و مرمت و ساخت مساجد با امکانات مجهز جهت جذب جوانان.

27- فضا سازی در بناهای تاریخی و ایجاد امکانات مناسب در مراکز تاریخی توسعه و گسترش خدمات اسکان و سرویس دهی مناسب، عرضه تولیدات سنتی و بومی منطقه و خدمات بهداشتی و ردمانی.

28- اجرای سیستمهای مدرن آبیاری، لوله گذاری و پوشش انهار، احداث بناهای خاکی و احداث دهانه های آبگیر و بندهای انحرافی و تغذیه سفره های زیر زمینی آب.

29- سالماندهی و بهسازی سکونتگاههای روستایی و شناسایی مناطق آسیب ÷ذیر.

30- تسریع رد تثبیت شن های روان رد کانون هیا بحرانی فرسایش بادی.

31- تسریع رد تفکیک اراضی ملی از مستسنیات و تثبیت مالکیت دولت.

32- تقویت مراکز قرنطینه در شهرستان.

33- تسریع در مطالعات و جهت دهی تغییر دامداری سنتی به دامداری صنعتی به منظ.ور کاهش فشار دام بر عرصه های منابع طبیعی و حوزه های آبخیز

34- ایجاد مجتمع های دام و طیور و توسعه آبزی پروری.

35- اجرای طرحهای آ"بخیزداری در حوزه شهری و غیر شهری.

36- تسریع در مطالعات انرزی های تجدید پذیر در شهرستان.

37- توسعه شبکه فاضلاب شهری و تصفیه خانه

38- تجهیز و تقویت نیروهای انتظامی، امنیتی و مرزبانی شهرستان.

ز- اقدامات کلیدی و اولویت دار:

1- احداث ایستگاههای هواشناسی در دشت های کرات و باخرز

2- تسریع در اداث باند دوم محور تایباد- تربت جام- مشهد

3- مطالعه و احداث محور ارتباطی باخرز- خواف و مطالعه باند دوم تایباد- خواف

4- ایجاد شبکه ریلی( راه آهن)

5- اجرای طرح حفاظت و حمایت از عرصه های جنگلی و احیاء و اصلاح مراتع و تثبیت شن و بیانانزدایی.

6- مطالعه و اجرای طرح کنار گذر تایباد و پیش بینی کنار گذر مناسب جهت شهرها و روستاهای حاشیه محورها.

7- احداث مراکز فنی و حرفه ای تخصصی شبانه روزی با تنوع رشته ها برای دختران و پسران

8- احداث هنرستان شبانه روزی بازرگانی، کشاورزی و دامپروری، صنایع تبدیلی از جمله صنایع غذایی.

9- احداث آزمایشگاه های کنترل کیفیت محصولات زراعی و باغی به منظور صادرات

10- اجریا طرح جامع پایانه مرزی دوغارون و ایجاد اماکن و توسعه بازارهای عرضه کالا در آن.

11- احداث سیلو جهت نگهداری محصولات کشاورزی

12- ایجاد مجتمع فرهنگی- ورزشی در تایباد و سالنهای ورزشی در مراکز بخش.

13- احداث شهرک صنعتی تایباد و ناحیه صنعتی باخرز.

14- ایجاد مرکز درمان بستر باخرز

15- ایجاد و توسعه صرافی های مجاز در پایانه مسافری و مراکز مورد نیاز گردشگران

16- تهیه و اجرای طرحهای هادی و ساماندهی فضایی سکونتگاهها در معرض خطر

17- انجام عمیات زئو فیزیک هواییپتانسیل یابی مواد معدنی استراتزیک در شهرستان.

18- مطالعه و بهسازی محور باخرز - تربن جام.

19- تسریع در بهشازی و ارتقاء محور موجود تایباد- خواف به سمت کالشور

20- تکمیل مطالعات و ارتقاء محود تایباد- دوغارون.

21- مطالعه و بهسازی محور تایباد- باخرز- جعفر آباد

22- مطالعه منطقه ویزه اقتصادی شهرستان

23- مطالعه مهار آب های سطحی با ایجاد سدها

24- ایجاد مجتمع های گلخانه ای

25- ارتقاء و بهسازی کلیه محورهای روستایی منتهی به مراکز بخ های و شهرستان

26- تهیه و اجرای طرح های انون بحرانی تحت تاثیر فرسایش بادی

27- ایجاد فضاهای سبز و پارک جنگلی در محورهای ترانزیتی.

28- مرمت بناهای تاریخی و ایجاد موزه مردم شناسی.

29- ایجاد ادارات مرتبط با نیاز شهرستان